Δέος και παράδοξη έλξη στον Άη Γιώργη των Κρημνών

Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας
Φωτογραφίες: Ιωάννης-Πορφύριος Καποδίστριας

Το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στην ορεινή περιοχή των Κρημνών, βορειοδυτικά της Ζακύνθου καί ο τόπος όπου κείται αποτελούν έναν κόσμο ευφρόσυνο και άλλο τόσο μυστηριώδη. Εκεί συναπαντιέται η άκρα φυσική ωραιότητα με τη μυστική θωπεία του συντελούμενου Μυστηρίου. Τόπος συναρπαστικός, όπου συνυφαίνονται αρμονικότατα ο γκρεμός των βουνών με την απότομη θάλασσα, το άπλετο και γοητευτικό φως του Ιόνιου ήλιου με την πολλά υπονοούσα σιγαλιά μιας δύσης παντεπίσημης.

Και να: Νομίζεις, ότι κάπου εκεί τριγύρω κυκλοφορούν ολοένα άπαντες οι Σκιοντυμένοι!... Εννοώ τους πάλαι ποτέ διαλάμψαντες Πατέρες και Αδελφούς της περιώνυμης Μάνδρας: Από τον πολύ Παχώμιο Ρουσάνο έως τον ύστατο Ανώνυμο, αλλά και (γιατί όχι;) έως τις ανήσυχες και αδικαίωτες ακόμη ψυχούλες κάποιων κακοθανατισμένων εκεί κοντά νεαρών ανθρώπων στα νεότερα χρόνια. Βλέπετε, όλοι αυτοί οι αναγκαστικοί συνειρμοί καθυποβάλλουν τον όποιον υποψιασμένον επισκέπτη του χώρου, δημιουργώντάς του ποικίλα έως και αντικρουόμενα συναισθήματα: Δέος, θαυμασμό, παράδοξη έλξη καί πάνω απ’ όλα εικόνες, πολλές πρισματικές εικόνες, οι οποίες διαδέχονται η μία την άλλη (κατα)νυκτικά και ως εκ τούτου γόνιμα.

Εδώ βρίσκεται και το παγκοσμίως γνωστό «Ναυάγιο», ένα από τα επιβλητικότερα και πλέον φωτογραφισμένα τοπία της Ελλάδας.

Εδώ ιδρύθηκε το 1535 από τον Ιερομόναχο Μακάριο και Μοναχό Βαρλαάμ Μπελέτη η Μονή του Αγίου Γεωργίου, όπου ασκήτεψαν κατά καιρούς επιφανείς εκκλησιαστικοί άνδρες, όπως π.χ. από το 1549 έως το 1554 ο Ιερομόναχος Γεράσιμος Νοταράς (μετέπειτα Άγιος Γεράσιμος, προστάτης Κεφαλληνίας), αλλά και ο Ζακυνθινός Θεολόγος Μοναχός Παχώμιος Ρουσάνος (1508-1553). Το καθολικό της Μονής κοσμήθηκε το 1606 με τοιχογραφίες του Λουκά Ρωμανού, οι οποίες -δυστυχώς- δε σώζονται σήμερα. Ο ιδιόμορφος πύργος της Μονής άρχισε να χτίζεται το 1561 για την άμυνα των Μοναχών από τους πειρατές.

Σπουδαιότατη και περιώνυμη υπήρξε η Βιβλιοθήκη της Μονής. Δυστυχώς όμως, οι χειρόγραφοι Κώδικες τού εκεί διαλάμμψαντος Ρακενδύτη Μοναχού και Δασκάλου του Γένους Παχωμίου Ρουσάνου (οι οποίοι παρέμειναν πολύτιμη παρακαταθήκη μετά το θάνατό του στα Γκρεμνά), φυγαδεύτηκαν αργότερα από τον Βενετό Ναύαρχο Νάνι στην Ιταλία.
Σήμερα (ατυχώς για εμάς, ευτυχώς για την Επιστήμη) απόκεινται στην παγκοσμίου φήμης και αναγνώρισης Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, είναι μάλιστα γνωστοί στην επιστημονική κοινότητα ως "Νανιανοί Κώδικες".

Πρέπει να σημειωθεί, ότι ήδη, με την πρωτοβουλία του σημερινού Μητροπολίτη Ζακύνθου κ. Χρυσοστόμου Β' η Μονή έχει αναστηθεί από τη χειμέρια νάρκη της, τη λησμοσύνη και το βαρύ πέπλο των χρόνων.

Τα πλείστα όσα έργα συντήρησης ή ανοικοδόμησης των ερειπωμένων κτιρίων προχωρούν ολοένα με ικανοποιητικούς ρυθμούς, ενώ τα διασωθέντα κειμήλιά της καταγράφηκαν και συντηρήθηκαν.

Κατά την τελευταία δεκαετία, εξάλλου, ο δρόμος από την Αναφωνήτρια και την Βολίμα ασφαλτοστρώθηκε, μηδενίζοντας έτσι την απόσταση από την μέχρι τότε επίφοβη, επικίνδυνη και σχεδόν απρόσιτη σε αυτοκίνητα περιοχή.